|
Bệnh chân tay miệng là căn bệnh
thường gặp ở trẻ em và rất nguy hiểm nếu không biết cách phát hiện, phòng
tránh và điều trị kịp thời. Nguy hiểm hơn là bệnh có thể để lại biến chứng
gây nên viêm màng não, viêm cơ tim… có thể gây tử vong. Vì vậy các gia đình,
các trường học cần nắm chắc thông tin về căn bệnh này.
 
Nguyên nhân gây bệnh
Tác nhân gây bệnh chân tay miệng
trước đây được biết là vi-rút Coxsackie. Khảo sát tại bệnh viện nhi đồng đã
xác nhận sự hiện diện của Enterovirus 71 và vi-rút Coxsakie trong các đợt
dịch bệnh tại TP.HCM.
Sự lây truyền bệnh
Vi-rút gây bệnh có khả năng lây
lan rất nhanh qua đường miệng.Trong những đợt dịch, bệnh có thể lây rất nhanh
qua các chất tiết mũi miệng, phân hay bọt nước của trẻ bệnh:
·
Trẻ lành
tiếp xúc trực tiếp với trẻ bệnh, bị nhiễm bệnh do nuốt phải nước bọt của trẻ
bệnh được văng ra trong lúc ho, hắt hơi
·
Do trẻ lành
cầm nắm đồ chơi, sờ chạm vào sàn nhà bị dây dính nước bọt, chất tiết mũi họng
của trẻ bệnh.
·
Ngoài ra
bệnh còn lây cho trẻ qua bàn tay chăm sóc của các cô bảo mẫu.
Vi-rút xâm nhập vào cơ thể qua
niêm mạc miệng hay ruột vào hệ thống hạch bạch huyết và từ đó sẽ phát triễn
rất nhanh và gây ra các tổn thương ở da và niêm mạc.
Biểu hiện của bệnh
·
Loét miệng:
là các bóng nước có đường kính 2-3 mm. Thường khó thấy các bóng nước trên
niêm mạc miệng vì nó vỡ rất nhanh tạo thành những vết loét, trẻ rất đau khi
ăn, tăng tiết nước bọt
·
Bóng nước:
từ 2-10 mm, màu xám, hình bầu dục.
·
Bóng nước
vùng mông và gối thường xuất hiện trên nền hồng ban.
·
Bóng nước
lòng bàn tay và lòng bàn chân có thể lồi lên trên da sờ có cảm giác cộn hay
ẩn dưới da, thường ấn không đau.
·
Bệnh có thể
biểu hiện không điển hình như: bóng nước rất ít xen kẻ với những hồng ban,
một số trường hợp chỉ biểu hiện hồng ban và không có biểu hiện bóng nước hay
chỉ có biểu hiện loét miệng đơn thuần.
Biến chứng:
·
Các biến
chứng thường gặp là: viêm màng não, viêm não-màng não, liệt mềm cấp, viêm cơ
tim, phù phổi cấp do thần kinh
·
Các biến
chứng có thể phối hợp với nhau như: viêm não-màng não, phù phổi và viêm cơ
tim trên cùng 1 bệnh nhân.
·
Các biến
chứng này thường gây tử vong cao và diễn tiến nhanh trong 24 giờ.
Biểu hiện biến chứng viêm não,
viêm màng não
·
Biểu hiện
ban đầu bằng các triệu chứng quấy khóc, ngủ nhiều, hoảng hốt hay giật mình
run chi, yếu chi, đứng không vững, đi loạng chọang.
·
Diễn tiến
nhanh đến co giật, khó thở, suy hô hấp, rối loạn vận mạch, sốc thần kinh.
·
Lưu ý:biến chứng viêm não-màng não vẫn có thể xuất hiện khi các
nốt phỏng nước trên da trẻ đã khô và đóng vảy.
Cần chú ý phát hiện sớm biến chứng
viêm vão-màng não và đưa trẻ đến bênh viện trong vòng 6 giờ đầu sau khi xuất
hiện các biểu hiện của biến chứng để được cấp cứu kịp thời.
Điều trị bệnh chân tay miệng:
Hiện chưa có thuốc điều trị đặc
hiệu, việc điều trị bệnh chủ yếu là điều trị triệu chứng. Đưa trẻ đến khám
bệnh tại các cơ sở y tế. Nếu trẻ được chỉ định chăm sóc tại nhà, cần thực hiện
những điều sau đây :
·
Vệ sinh răng
miệng và thân thể, tránh làm nhiễm trùng các bóng nước
·
Giảm đau, hạ
sốt bằng cách lau mình bằng nước ấm, dùng thuốc hạ sốt Paracetamol.
·
Nghỉ ngơi
hợp lý, hạn chế vận động, tăng cường dinh dưỡng, cho ăn thức ăn lỏng, mềm,
uống nhiều nước nhất là nước hoa quả.
·
Không cạy vỡ
các bóng nước để tránh nhiễm trùng.
·
Theo dõi sát
để phát hiện các dấu hiệu: dễ giật mình, hoảng hốt, run chi, gồng tự hết, đi
loạng choạng, chới với, co giật, da nổi bông, nôn ói nhiều, sốt cao. Khi có các
biểu hiện trên đây cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.
Phòng bệnh chân tay miệng như thế
nào?
Hiện nay vẫn chưa có vắc-xin phòng
bệnh nên cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
·
Rửa tay:
thường xuyên rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy, nhất là trước và sau
khi nấu ăn, trước khi ăn và sau khi đi tiêu. Nếu có chăm sóc trẻ thì cần lưu
ý rửa tay sau mỗi lần thay tả, làm vệ sinh cho trẻ.
·
Rửa sạch các
dụng cụ, vật dụng, đồ chơi, sàn nhà bằng nước và xà phòng, rồi khử trùng bằng
cloramin B 5% (có thể mua tại nhà thuốc tây).
·
Đeo khẩu
trang mũi miệng khi hắt hơi hoặc ho.
Cách ly người bệnh tại nhà cho đến
khi khỏi bệnh (thường ít nhất là 7 ngày).
|